ÇEK LOKOMOTİFİ: EMIL ZATOPEK

ÇEK LOKOMOTİFİ: EMIL ZATOPEK

Her ulusun unutamadığı, gururla andığı ondan bahsederken gözlerinin dolduğu efsaneleri vardır. Onların başarılarını çocuklarına, torunlarına kısacası nesilden nesile anlatmak için can atar. Ve olimpiyatlar... Spor tarihinde sayısız efsane, efsaneliğini bu organizasyonlarda kazanmıştır. Bu yazıda bu efsanelerden Çek Emil Zatopek'i anlattık.

Yıl 1952 yer Helsinki Dünya bir olimpiyat için daha heyecanlı. Nasıl olmasın ki? Her olimpiyat spor tarihinin sayfalarında yeni satırlar demek değil midir?

Olimpiyatları bu denli heyecanlı kılan hatta olimpiyatları olimpiyat yapan dal kuşkusuz atletizmdir. İşte 1952 yılında bu dalda olimpiyat defterine yeni bir efsane daha ismini yazdırıyordu: Emil Zatopek

Zatopek 1922 yılının Eylül'ünde Dünya'ya gözlerini o zaman ki adıyla Çekoslovakya’da açtı. Gençlik yıllarını Çekoslovakya'da maden işçisi olarak geçirdi. 1942 yılında işgal edilen ülkesinde nazi vahşetini gördü. Bir fabrika'da çalışırken Naziler koşu düzenlemeye karar verir. 'Üstün' Alman'lara karşı işgal altındaki Çek'ler. O koşuya katılır Zatopek. Onu izleyen antrenörün dikkatini çeker ve işte hayat, bir işçiyken kendini 1948 yılında Londra olimpiyatlarında bulur. 5000'de gümüş 10.000'de altın madalyayı kazanır ama o bunlarla yetinmeyecektir.

1952 Helsinki olimpiyatlarında atletizm tarihini yazmaya başlar. Önce 4 yıl önce kazanamadığı 5000 metreyi kazanır. Ardından 10.000 metre. Ama o daha önce yapmadığı bir şeyi bu olimpiyatlarda deneyecektir. Maraton yarışında da koşmaya karar verir. 'Zaten 2 altın kazandım' demeyip maraton da koşacağım der. O dönemin yıldız maratoncularını bir bir geride bırakır ve üçlemeyi yapar. O gün başardığı şey olimpiyat tarihinde görülmemiş bir şeydir: Aynı olimpiyatta 5000 metre, 10.000 metre ve maratonu kazanmak. Bunu yapan tek sporcu odur ve bu olimpiyattan sonra 'Çek Lokomotifi' lakabını alır.

Koşu stratejisi de enteresandır. Lider sporcu yorulduğunda tempoyu düşürüp yarışı kendi kontrolünde sürdürürken o yorulduğunu hissettiği anda daha da hızlanır.  Yorulduğu anda daha hızlı koşan bir adam.

1958 yılında sporu bıraktığında arkasında 18 Dünya rekoru 4'ü altın olmak üzere 5 olimpiyat madalyası bırakır. 10.000 metreyi 29 dakikanın altında koşmayı başaran ilk atlet olarak da tarihe geçer.

22 Kasım 2000 yılında 78 yıllık yaşamı sona erdi ama ölmeden 1 yıl önce Çek Cumhuriyeti tarihinin 'En Büyük Olimpiyat Şampiyonu' seçildi.

Hayatı zorluklarla geçmesine rağmen mücadelesinden vazgeçmeyen Zatopek, Çek halkına büyük bir gurur bırakırken biz sporseverlere de nesiller boyu anlatabilecek bir hikâyeyi ardında bıraktı. 'Spor tarihi büyük sporcuların biyografileridir.' demek yanlış olmaz sanırım.

                                                                                                       Ahmet ERGÜÇ